DLA WSZYSTKICH RODZICÓW I OPIEKUNÓW

KILKA SŁÓW OD NASZEJ PANI PSYCHOLOG, PANI AGNIESZKI:

 

Adaptacja przedszkolna to trudny okres dla większości dzieci i ich rodziców. Jak zatem przejść go możliwie najłagodniej? Przede wszystkim dać sobie i dziecku pozwolenie na przeżywanie trudnych emocji. Wszystkie emocje są dobre – nie dzielimy ich na lepsze i gorsze – każda z nich ma swoją wartość bo o czymś nas informuje. Czy dziecko w czasie adaptacji ma prawo być smutne? Oczywiście! – czeka go rozłąka z mamą/tatą, nawet jeśli trwa zaledwie 2 godziny, dla przedszkolaka mogą być one wiecznością. Czy dziecko może się bać? Oczywiście! – zostaje samo, w obcym miejscu, z paniami i dziećmi, których w ogóle nie zna. Tyle niewiadomych w połączeniu z dziecięcą wyobraźnią mogą napędzić naprawdę niezłego stracha. Czy dziecko ma prawo się złościć? Oczywiście! – złość jak każda emocja jest dla nas pierwotna i naturalna. Informuje nas, że np. któraś z naszych granic została przekroczona – kiedy kolega z grupy nieopacznie mnie nadepnie albo obleje wodą mam prawo się na niego zezłościć i to jest OK. Jak zatem wspierać malucha w tym niełatwym procesie? Przede wszystkim towarzyszyć mu z postawą pełną akceptacji i zrozumienia. Nie karzmy, nie straszmy, nie porównujmy do innych dzieci. Każde z dzieci przechodzi proces adaptacji po swojemu i w swoim tempie, w zależności od zasobów czy temperamentu. Kluczowe w procesie adaptacji są także przekonania rodziców/ opiekunów. Często nasze mniej lub bardziej uświadomione lęki oddziałują na dziecko wyzwalając w nim napięcie lub potęgując jego lęk. Zastanówmy się zatem co i w jaki sposób mówimy do dziecka na temat przedszkola. Zastanówmy się także czy nasza decyzja o posłaniu dziecka do przedszkola jest pewna i przemyślana, czy jednak wywołuje w nas poczucie winy lub przekonanie, że jest się niewystarczająco dobrym rodzicem. Czym nasz przekaz werbalny jest spójny z treścią naszej wypowiedzi – jeśli podczas rozstania, zalękniona mama ze łzami w oczach mówi dziecku, że wszystko jest OK, to dziecko od razu wyczuje, że coś jest nie tak. Zaufa wyrazowi twarzy i tonowi głosu, a nie temu co do niego mówimy. Adaptacja jest procesem. Zmiany dokonują się stopniowo. Nie ma więc co oczekiwać, że po pierwszym tygodniu przedszkola nasze dziecko każdego ranka będzie biegło do niego z uśmiechem na ustach. Co my jako rodzice możemy zrobić aby ułatwić dziecku adaptację?

- zapoznajcie się wcześniej z przedszkolem i jego okolicą – krótki spacer wokół budynku lub wizyta w przedszkolnym ogrodzie będzie doskonałym pomysłem

- opowiadajcie dziecku o swoich przygodach w przedszkolu, nawet jeśli spotkały Was trudne sytuacje – zachęcam do szczerości i otwartości, opowiedzcie dziecku jak poradziliście sobie
w chwilach tęsknoty, złości czy smutku, nie każdy dzień w przedszkolu będzie przecież cudowny i pełen radości

- obejrzyjcie zdjęcia zamieszczane na stronie internetowej przedszkola, zapoznajcie się
z ramowych rozkładem planu dnia, zapakujcie wspólnie z dzieckiem worek/plecak do przedszkola – takie wcześniejsze przygotowanie obniży napięcie i zredukuje lęk

- unikaj porannego pośpiechu, który dodatkowo wzmacnia niepokój i potęguje stres

- stwórzcie własny sposób pożegnania – krótki i zrozumiały dla dziecka – wystarczy buziak
i przytulas, przeciąganie pożegnania z dzieckiem nie wpłynie na nie korzystnie

- daj dziecku coś co będzie przypominało o mamie/ tacie – może małe rodzinne zdjęcie lub breloczek mamy? lub po prostu ulubioną zabawkę

- wzmacniaj samodzielność dziecka – pozwól mu na samodzielne ubieranie się i zakładanie butów; świadomość dziecka, że potrafi być samoobsługowe wzmocni jego poczucie własnej skuteczności i wiary w możliwość poradzenia sobie w nowej sytuacji

- w pierwszych dniach pobytu dziecka w przedszkolu warto odbierać je wcześniej i stopniowo wydłużać czas – pamiętaj, że jeśli umówisz się z dzieckiem, że odbierzesz je po obiedzie to zrób absolutnie wszystko, aby dotrzymać słowa

- celebrujcie moment odebrania dziecka z przedszkola – unikaj fali pytań czy zjadło obiad, czy było grzeczne, jak ma na imię kolega itp. Dziecko samo o tym opowie gdy będzie gotowe, zamiast tego powiedz maluchowi, że cieszysz się na jego widok i że Ty też bardzo za nim tęskniłeś/aś

- czytajcie wspólnie książeczki o przedszkolu i emocjach (kilka pozycji podaję na końcu artykułu)

- unikaj komunikatów „bądź dzielny” – pobyt w przedszkolu to nie pole bitwy, nie nagradzaj także dziecka, za to, że było w przedszkolu. Zamiast tego wzmacniaj w dziecku przekonanie, że przedszkole to przyjazne miejsce, gdzie może poznać wielu nowych kolegów, zabaw itp.

Moment rozpoczęcia edukacji przedszkolnej jest dla dziecka olbrzymią zmianą, która wywołuje napięcie i lęk. Aby sobie z nimi poradzić dziecko uruchamia szereg mechanizmów obronnych. W pierwszych tygodniach maluch może doświadczać regresu – może zachowywać się jak dziecko młodsze wiekowo. Mogą się zdarzyć incydenty wybudzania w nocy, moczenia nocnego, koszmarów sennych. Maluch może mieć zwiększoną potrzebę przytulania i ciągłego bycia blisko rodzica i to jest naturalny sposób radzenia sobie. Warto w tym czasie zadbać także o siebie i własne emocje, bo spokojny wyregulowany rodzic to spokojne wyregulowane dziecko.

Literatura wspierająca adaptację:

- „Pierwszy dzień w przedszkolu. Z poradnika smyka.” – P. Chiara

- „ Basia. Wielka księga przedszkola.” – Z. Stanecka

- „Tosia i Julek idą do przedszkola.” – M. Boćko – Mysiorska

- „Feluś i Gucio idą do przedszkola.” – K. Kozłowska

- „Kicia Kocia w przedszkolu.” – A. Głowińska

- „Kiełbaska nie chce iść do przedszkola.” – O. Zahle, S. Melchior

- „Akcja adaptacja.” – A. Stein

Literatura wspierająca regulację emocji:

- „Kolorowy potwór.” – A. Llenas

-„Self-regulation – jak się lubić w świecie pełnym różnic.” – A. Stążka-Gawrysiak

-„Self-regulation – nie ma niegrzecznych dzieci.” A. Stążka-Gawrysiak

- „Basia. Wielka księga o emocjach.” - Z. Stanecka

- „Jesteś w sam raz... i sekret życzliwej komunikacji.” – O. Clerc,

-----------------------------------------------------------------------------------

 

ZAJĘCIA WARSZTATOWE DLA DZIECI

"Zajęcia "Butelka emocji" mają charakter warsztatowy. Ich celem jest pokazanie dzieciom, co się dzieje w naszym wnętrzu kiedy doświadczamy silnych emocji, np. kiedy kolega lub koleżanka powie czy zrobi coś przykrego lub gdy ktoś nas zdenerwuje.

Dzieci własnoręcznie i według własnego pomysłu tworzą butelkę wypełnioną emocjami. Do butelki wrzucają zatem kolorowe koraliki, cekiny czy pompony symbolizujące poszczególne emocje. Pod koniec wsypują kolorowy brokat, a butelka zalewana jest wodą.

Każdy z nas w ciągu życia doświadcza różnych emocji: radości, złości, smutku, strachu czy wstydu. W stanach pobudzenia wszystkie emocje tworzą swojego rodzaju "mieszaninę".

Podobnie jak emocje w butelce, które pod wpływem potrząsania wirują w górę i w dół. W tym stanie nasz umysł nie potrafi myśleć jasno i klarowanie - podobnie jak nie jesteśmy w stanie niczego dostrzec, spoglądając przez butelkę, w której skrzy się kolorowy brokat. Kiedy jednak czynnik powodujący wzburzenie ustanie, a butelka zostanie odstawiona w spokojne miejsce, brokat oraz znajdujące się w butelce pompony i koraliki opadają na dno lub wędrują do góry butelki, powracając do równowagi. 

Butelka emocji nie dość, że świetnie obrazuje powyższy proces to jeszcze może być dobrym sposobem na rozładowanie złości czy zwyczajnie na nudę.."

Pozdrawiam

Agnieszka Młodzianowska